Yeni Yaklaşım Politikası Kapsamında CE İşaretinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi

CE işareti kapsamında en önemli konuların başında “Yeni Yaklaşım Politikası” gelmektedir. Bu politika klasik yaklaşımdan farklı olarak nasıl bir farklılık ya da kolaylık sağlamıştır?

Yeni yaklaşım politikası, CE etiketi taşıyan ürünlerin diğer ülke piyasalarında herhangi bir kısıtlama olmadan direkt olarak sunulması ilkesi çerçevesinde klasik yaklaşımda olduğu gibi ürünlerin standartlarının uyumlaştırılmasını değil, birbiriyle benzer özellik gösteren ürünleri aynı grupta toplayarak genel bir teknik doküman oluşturulmasını sağlamıştır. Bu durum ürünleri gruplamak ve standartlarını belirlemek açısından oldukça önemli bir kolaylıktır.

Bununla beraber yeni yaklaşım politikası, CE belgelendirme işlemlerinin de sisteme dahil edilmesini öngören global yaklaşım ile desteklenmiştir. Bu desteğin amacı ise ürünlerin piyasaya arzından önce ortak olarak belirlenmiş kurallara göre üretilen ürünlerin uygunluk değerlendirme işlemlerinin ve CE işaretlemenin de topluluk üyeleri tarafından yine ortak kurallar belirlenerek yapılması amaçlanmıştır.

Yeni yaklaşım politikaları kapsamında ürünlere ilişkin uygunluk değerlendirme işlemleri mevzuata uygun kuruluşlar tarafından, diğer bir ifadeyle “onaylanmış kuruluş” olarak güvenilir ve uzman kuruluşlara yaptırılması öngörülmüştür. Bu akredite edilmiş kuruluşların Avrupa Birliği’nde tanınması ve geçerliliği açısından büyük önem taşımaktadır.

Firmalar ürettikleri ürünleri başta Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülkede satmak isterler. Diğer ülkeler de ürünlerinin satılmasını isteyen üreticilerin dikkat etmesi gereken en önemli konuda tam burada karşımıza çıkmaktadır. CE etiketi olmayan ürünler ne Avrupa Birliği’nde ne de ülkemizde piyasaya arz edilemez. Üreticiler, bu ürünleri gümrükten istedikleri gibi geçiremezler. Ürünlerin gümrükten geçişini engelleyen bazı şartlar vardır. İşte o şartların en önemlisi CE belgesidir. CE etiketi olmadan bir ürünün piyasaya arz edilmesi demek, ruhsatı olamayan bir aracın trafiğe çıkması ile benzer durumdur. Yönetmelikte belirtilen ürünlerin CE işareti olmadan satışı sunulması yasaktır.

Öncelikle böyle bir durumun tespit edilmesi durumunda ilgili bakanlık tarafından idari yaptırım cezası uygulanır. Ürünler piyasadan geri çağrılır ve üretiminin fiilen durdurulmasına kadar varan cezalar uygulanmaktadır. CE işareti alması zorunlu olan fakat işareti almayan ürünlerin AB üyesi ülkelere ihracat yapması mümkün değildir. Yalnızca AB ülkeleri içi değil iç pazarda da durum aynıdır. Mevzuat uyumu tamamlanmış ve CE belgesi alması zorunlu ürün grubuna giren ürünlerden CE işareti taşımayanlar ülkemizde de piyasaya arz edilemez.

CE işareti, ürünlerin insan ve çevre sağlığı açısından güvenilir olmasını sağlamasına ek olarak, üreticilerin arasında doğabilecek haksız rekabetin de önüne geçmesi yönünden önem taşımaktadır. Ürününe CE etiketi iliştirme hakkına sahip olan üreticiler, ürünlerinin ilgili yönetmeliğin şartlarına uygunluğunu sağlamakla kalmaz aynı zamanda, CE işareti iliştirilerek piyasaya arz edilen ürünlerle adil bir rekabet ortamı içinde olurlar.

Yeni yaklaşım yönetmeliklerinin içinde ürün güvenliği açısından düşük riskli olan ürünlerin üreticilerinin kendilerinin teknik dosya oluşturduğu, ürün uygunluğunu güvence altına aldığı ve yayınladığı uygunluk beyanı ile ürünlere CE işareti iliştirme hakkına sahip olabildiği durumlar da mevcuttur.

CE işaretinin ürüne ve markalara prestij açısından da katkı sağladığı aşikardır. Zira özellikle kendi teknik mevzuatını oluşturmayan az gelişmiş ülkelerde, her ne kadar yasal olarak zorunlu olmasa da müşteriler ve son kullanıcılar, ürünlerin üzerinde CE markasının olup olmamasına bir prestij gözüyle bakmaktadır. Bu haliyle bakınca, CE işareti, Avrupa Birliği üye ülkeleri ve ülkemizde zorunlu uygulamada olsa da başka birçok ülkede de ürün güvenirliğini ve marka değerini artıran bir faktör haline gelmiştir. Szutest olarak, üreticilerimizden, CE işaretinin zorunlu uygulamada olmadığı ülkelerdeki müşterilerinin, ürünlere CE markası istediğine dair sık şekilde talep alıyor olmamız, CE işaretinin prestijinin her geçen gün arttığının bir göstergesidir.

Ülke olarak ekonomimizin en önemli gücü olan Türk sanayicisi, ürünlerine CE işareti iliştirme hakkını elde ettiklerinde yalnızca yasal zorunluluğu yerine getirmiyor, aynı zamanda, sadece Avrupa Birliği ile sınırlı olmayan uluslararası ticarette rekabet edebilecek kilidi de kırmış oluyor.